سید عباس عراقچی در یادداشتی که روز چهارشنبه به زبان انگلیسی در روزنامه فایننشیال تایمز منتشر کرده‌بود، از پیام‌های آمریکا برای ازسرگیری مذاکرات میان ایران و آمریکا خبر داده‌بود. عراقچی نوشت: «اکنون که ایران در روزهای اخیر پیام‌هایی مبنی بر آمادگی احتمالی ایالات متحده برای بازگشت به مسیر مذاکرات دریافت کرده، این پرسش به‌درستی مطرح است که ما چگونه می‌توانیم به تعامل جدیدی اعتماد کنیم؟»
در حالی که مقام‌های اروپایی به صورت علنی و مقام‌های آمریکایی (به گفته وزیر امور خارجه ایران) به صورت غیرعلنی و از طریق پیام‌هایی خواستار از سرگیری گفت و گوها با ایران شده‌اند، ایران شروطی برای بازگشت به میز مذاکرات تعیین کرده‌است.
سید عباس عراقچی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در تازه‌ترین گفت و گوی خود با یک رسانه خارجی بار دیگر تاکید کرده‌است که ایران همچنان برای مذاکره آمادگی دارد، اما بعد از حمله آمریکا به ایران این مذاکرات مشروط به تغییر رفتار آمریکا است.
عراقچی در مصاحبه با روزنامه لوموند فرانسه گفت: «دیپلماسی مسیری دوطرفه است، و این ایالات متحده بود که روند مذاکرات را قطع کرد و به سوی حمله نظامی رفت. بنابراین، ضروری است که مسئولیت اشتباهات پذیرفته شود و نشانه‌ای روشن از تغییر رفتار مشاهده گردد. باید تضمین شود که در آینده، در جریان مذاکرات، ایالات متحده حمله نظامی انجام ندهد.»
دو روز قبل از انتشار این مصاحبه، عراقچی در یادداشت خود در روزنامه فایننشیال تایمز با بیان اینکه «وعده اول آمریکا که از سوی رئیس‌جمهور ترامپ مطرح شد، در عمل به اول اسرائیل تحریف شده است» نوشته‌بود: «مسیر دستیابی به صلح مستلزم آن است که تصمیم‌گیران آمریکایی به این درک برسند که تنها راه پایدار، گفت‌وگوی محترمانه است نه زورگویی بی‌محابا. انتخاب نهایی با آمریکاست: آیا ایالات متحده سرانجام مسیر دیپلماسی را برمی‌گزیند؟ یا همچنان درگیر جنگی خواهد ماند که متعلق به دیگری است؟»
عراقچی در این یادداشت تاکید کرد: «گفت‌وگویی که در فضای تهدید دنبال شود، هرگز اصیل و واقعی نخواهد بود. برای آنکه دیپلماسی به موفقیت برسد، باید بر پایهٔ احترام متقابل بنا شود و منافع دو طرف را تضمین کند.»
مهم‌ترین بخش این مصاحبه که مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفته‌است، پاسخ عراقچی به احتمال فعال کردن مکانیسم حل اختلاف برجام (مشهور به مکانیسم اسنپ‌بک یا ماشه) است که می‌تواند با ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت تا پیش از ۲۶ مهر امسال باعث احیای ۶ قطعنامه تعلیق شده تحریمی علیه ایران شود که سال ۲۰۱۵ بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ تعلیق شده‌بود.
عراقچی تهدید به فعال کردن مکانیسم ماشه را به مثابه اعلام جنگ به ایران توصیف کرده‌است. عراقچی در مصاحبه با لوموند گفته‌است: «ما از نقش سازنده سه کشور اروپایی (فرانسه، آلمان و بریتانیا – موسوم به E3) در احیای برجام حمایت می‌کنیم، به‌شرط آنکه از اقدامات تحریک‌آمیز و غیرسازنده مانند تهدید به استفاده از مکانیسم اسنپ بک خودداری کنند؛ اقدامی که از نگاه ما، معادل یک حمله نظامی خواهد بود. از دیدگاه ایران، چنین اقدامی به معنای پایان نقش فرانسه و اروپا در پرونده برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز ایران خواهد بود.»
بر اساس گزارش‌ها ایران به سه کشور اروپایی اطلاع داده‌است که در صورت فعال‌سازی مکانیسم ماشه ایران پیمان عدم اشاعه (NPT) را ترک می‌کند. با این حال وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران تاکید می‌کند که ایران هنوز تصمیمی برای ترک این معاهده نگرفته‌است. عراقچی می‌گوید: «ما هنوز چنین قصدی نداریم. حتی در شرایط دشوار تحریم‌ها، ترور دانشمندانمان و عملیات خرابکارانه، نشان داده‌ایم که به پیمان NPT پایبند هستیم. افزون بر این، ما معتقدیم که رعایت مفاد این معاهده نباید یک‌سویه باشد.»
وزیر خارجه ایران نقش‌آفرینی اروپا را در پرونده هسته‌ای ایران به رعایت بی‌طرفی و محکوم کردن حمله اسرائیل به ایران مشروط کرده‌است. عراقچی در مصاحبه با لوموند گفت: «تهدید به تحریم به دیپلماسی کمکی نمی‌کند،اگر اروپا واقعاً می‌خواهد نقش محوری ایفا کند، باید استقلال و بی‌طرفی خود را نشان دهد. یکی از نشانه‌های این بی‌طرفی، محکوم کردن تجاوز اسرائیل و حمله آمریکا به تأسیسات ایران است – کاری که فرانسه تاکنون انجام نداده است. در چنین شرایطی، چگونه می‌توان از ایران انتظار داشت که به قواعد بازی بین‌المللی پایبند بماند؟»
به نظر می‌رسد که جمهوری اسلامی ایران بر این نکته تاکید دارد که تنها در صورتی حاضر به بازگشت به میز مذاکره است که تهدیدهای طرف‌های غربی قطع شود. ایران اعلام کرده‌است که واشنگتن باید تضمین دهد که دیگر اقدام نظامی علیه ایران انجام نخواهد داد و اروپایی‌ها نیز باید از تهدید به استفاده از مکانیسم ماشه دست بردارند، تا امکان مذاکره میان ایران و طرف‌های غربی ایجاد شود.
دیدگاهتان را بنویسید